ANW Pages:Drinkwater gewoon?

Wat moeten we drinken?

Het drinken van water uit de kraan is voor ons de normaalste zaak van de wereld, toch staan onze supermarkten vol met flessenwater, denk aan; bronwater, mineraalwater, bruisend water, stil water en vitaminewater. Fijn al die keus, maar wat moeten we nou drinken? Wat is het gezondst? En welk water heeft de beste kwaliteit? Deze vragen worden beantwoord in dit artikel. 17-6-2016

Drink water

Niet al het water is drinkbaar. Toch zijn er meerdere soorten die wel drinkbaar zijn. In dit artikel maken we onderscheid tussen de twee grooste drinkwatersoorten. In Nederland kennen wij kraanwater, dit is water dat uit de kraan komt, ook wel leidingwater genoemd. Aan de andere kant kennen wij het water uit flessen in de supermarkt, of te wel flessenwater. Leidingwater en flessenwater zijn drinkbaar water, dat wil zeggen dat het water de gezondheid van de drinker niet beschadigd. Om hieraan te kunnen voldoen moet het water de nodige organo-leptische, fysicochemische en microbiologische kwaliteiten hebben. Ook gelden deze kwaliteiten om het oog en de smaak tevreden te stellen. Drinkwater heeft ook als eis dat het zo min mogelijk moet reageren op het materiaal van de distributie (de leidingen of flessen).

Oorsprong

Naast dat drinkwater aan verschillende eisen moet voldoen, heeft water er verschillende plaatsen van oorsprong. De belangrijkste soorten waar water wordt gewonnen zijn; oppervlaktewater en grondwater. Deze verschillende oorsprongen van water vragen ook om verschillende behandelingen, om van water drinkwater te maken.

De kwaliteit van oppervlaktewater is verbonden met de oorsprong ervan. In sommige gevallen bevat het van oorsprong veel meer deeltjes in suspensie en natuurlijke organische stoffen, zoals: zurenen weinig mineralen, dan andere. Daarnaast is oppervlaktewater ook heel gevoelig voor verontreiniging. Ook heeft men voor oppervlaktewater belangrijke waterzuiveringsintallaties nodig: filteren, mineraliseren, neutralisatie van de zuurtegraad. Zo kan oppervlaktewater gefilterd worden met actieve koolstof. Ozonisatie is een techniek die gebruikt wordt voor het verwijderen van micro-organische stoffen, kiemen, virussen, slechte smaak, kleur en geur.

Grondwater is beter beschermd tegen natuurlijke of menselijke agressies. De samenstelling ervan is constanter en het moet over het algemeen slechts heel doelgericht behandeld worden in functie van zijn herkomst. In de meeste gevallen is een lichte chloorbehandeling voldoende om de ontwikkeling van micro-organismen tijdens het transport naar de drinker te verhinderen. Grondwater is de belangrijkste bron van drinkbaar water en is van nature uit zeer zuiver,behalve bij een verontreinigde laag in de grond.

Van oppervlaktewater tot drinkwater: het proces

Oppervlakte water vind je gewoon in de natuur. Het water wordt via een buis naar het pompstation getransporteerd. In deze buis zit een rooster die ervoor zorgt dat alle grote dingen, zoals takken, niet worden meegenomen naar het pompstation. Aangekomen in het pompstation wordt het water voor gefilterd. Hierbij zorgt een grote, draaiende zeef ervoor dat afval en vissen uit het water worden gehaald. Na het voor filteren wordt het water de zuiveringsinstallatie in gepompt. In deze installatie wordt er actieve koolstof toegevoegd die ervoor zorgt dat bestrijdingsmiddelen en oplosmiddelen uit het water wordt gehaald. Dit zorgt ervoor dat het water aanzienlijk schoner wordt, maar nog lang niet drinkwater schoon genoeg. Na het verwijderen van de bestrijdings- en oplosmiddelen gaat het water naar een tank waar aluminium sulfaat wordt toegevoegd. Dit aluminium sulfaat bestaat uit deeltjes die wat plakkerig zijn waardoor bacteriën en viezigheid zoals modder, zich aan de deeltjes hecht. Met aluminium sulfaat en al gaat het water naar de volgende tank. Hier worden polymeer en micro zand toegevoegd. Het polymeer gaat om de zandkorrels heen zitten en wordt kleverig. Dit gaat dan kleven aan de aluminium sulfaat deeltjes die hierdoor zo zwaar worden dat ze naar de bodem zakken. Het water wordt hierdoor helder, maar er zitten nog steeds andere bacteriën, virussen en andere organische stoffen in. De volgende stap is daarom filteren. Het water komt de filter in en stroomt dan eerst door een laag antraciet en dan door zand, dit haalt alle organische deeltjes uit het water. Om vervolgens alle bacteriën en virussen uit het water te halen wordt er per liter water 1,9 mg chloor toegevoegd, dit is genoeg om alle ziektekiemen te doden. Dit chloor is enorm giftig waardoor dit in speciaal beveiligde ruimtes veilig wordt opgeslagen. Als aller laatste wordt het mineraal silicaat toegevoegd die ervoor zorgt dat er geen kalk in de waterleiding komt. Dit proces duurt zo'n 45 minuten waarna het water klaar is om naar de huizen te worden gepompt.

Water in flessen

Nu we meer weten over de eisen van drinkwater en de oorsprong, maken we een sprong en gaan we wat dieper in op één van de soorten drinkwater. Zoals al eerder gezegd zijn er vele soorten water in flessen te verkrijgen. Een feit is dat de consument zich niet altijd bewust is van deze verschillen. De flessen lijken misschien hetzelfde, maar er zijn dus weldegelijk verschillen te vinden in de inhoud hiervan. Flessen water kan worden onderverdeeld in de volgende categorieën:

• Tafelwater- Het gaat hier om leiding- of putwater dat in fessen is gestopt. De samenstelling ervan is mogelijk verschillend, er wordt vaak koolzuurgas aan toegevoegd en zo nodig ontchloord, voordat het in de flessen wordt gestopt. Het moet immers voldoen aan de wettelijke eisen voor leidingwater.

• Bronwater- Bronwater wordt gewonnen uit een ondergrondse bron die in de meeste gevallen beschermd is tegen verontreiniging. Het moet vatbaar zijn voor consumptie zonder andere behandelingen dan het verwijderen van deeltjes in suspensie en onstabiele bestanddelen door fysische procedés. Enkel de toevoeging van koolzuurgas is toegelaten.

• Natuurlijk mineraalwater- Net zoals bij bronwater komt het uit ondergrondse waterlagen die beschermd zijn tegen verontreiniging. Verder is ook elke behandeling verboden. De benaming natuurlijk mineraalwater wordt toegestaan door het Ministerie van Volksgezondheid op basis van een volledig dossier. Voor regelmatige consumptie is het aan te raden water te kiezen dat weinig mineralen bevat of vaak van merk te veranderen. Water dat veel mineralen bevat, is af te raden voor sommige mensen. Zo is water met veel natrium is niet aan te raden bij mensen met hoge bloeddruk, maagzweren of zoutloos dieet. Immers is te veel van iets nooit goed.

Leidingwater

De Europese Unie heeft vastgesteld dat er maar liefst 61 criteria zijn voor leidingwater. Deze zijn vastgesteld op basis van de wereldgezondheidszorg). Onderzoek naar de invloed van welk product dan ook op mens en dier wordt gedaan door de Wereldgezondheidsorganisatie (WGO). Hier werken deskundigen vanuit de hele wereld die berekenen hoeveel de inname van een stof mag zijn zonder dat dit gezondheidsrisico's met zich mee brengt gedurende een mensen leven. De WGO heeft bepaald dat een mensenleven gemiddeld 70 jaar is. De WGO bepaald de Toelaatbare Dagelijkse Inname(TDI) van mensen uitgedrukt in milligram per kilogram lichaamsgewicht. Hieruit wordt dan de maximaal toelaatbare concentratie per stof in het leidingwater berekent. Hierbij wordt dus wel rekening gehouden met het gemiddeld lichaamsgewicht, het inname percentage via het drinkwater en de gemiddelde drinkwaterinname per dag. Tot aan de Tweede Wereldoorlog waren er geen criteria voor leidingwater en mocht iedereen zelf bepalen. Na de oorlog kwamen en nationale wetten en internationale aanbevelingen, zoals die van de Wereldgezondheidsorganisatie. Sinds 1980 moet een Europese richtlijn nageleefd worden door de lidstaten. Toch smaakt water nog steeds verschillend in EU landen. Dit komt doordat we in Nederland water desinfecteren doormiddel van ozon en Uv-straling, hierdoor is de smaak van Nederlands kraanwater vrij neutraal. In andere landen wordt water gedesinfecteerd doormiddel van chloor. Dit kan zorgen voor een vrij sterke bijsmaak. Alhoewel de manier van desinfecteren met chloor in Nederland verboden is heeft het verder geen gevolgen voor de kwaliteit van het drinkwater en voor de gevolgen van de gezondheid. Dit is in landen buiten de EU wel anders. Als toerist zijnde moet je je daarom altijd goed laten informeren over het leidingwater in het buitenland. Veel lokale mensen zullen het water namelijk wel drinken maar omdat Europeanen niet gewend zijn aan dit soort water kunnen zij hier ernstig ziek van worden. Het is daarom ook algemeen bekend dat het verstandig is om in het buitenland allen water uit gesloten flessen van een goed merk te drinken.

Het verschil tussen leidingwater en flessenwater

Kraanwater gaat eerst door de waterzuiveringsinstallatie voordat het naar onze huizen wordt getransporteerd. Het wordt dus eerst grondig gereinigd voordat men erbij kan. Bij mineraal- water is dat anders. Hier wordt het water van tevoren al in flessen gestopt. Mineraalwater is dus eigenlijk minder zuiver dan kraanwater en bevat veel meer mineraalzouten dan leidingwater. In Nederland zijn de eisen voor kraanwater zelfs zo streng dat mineraalwater soms zoveel chemische componenten bevat dat het niet eens geaccepteerd zou worden als leidingwater. Voor flessenwater zijn er zo’n 15 stoffen beschreven waarvan een minimale en maximale concentratie in het water mag zitten. Voor leidingwater zijn dat er maar liefst 65 in Nederland. Zodoende zijn er talloze flessen water die niet voldoen aan de leidingwater norm.

Het verschil tussen bron- en mineraalwater

Mineraalwater moet persé gebotteld worden bij de bron. Bovendien gelden voor mineraalwateren afwijkende kwaliteit eisen volgens de Europese richtlijnen voor natuurlijk water. Dit komt doordat mineraalwater bijna niet gezuiverd mag worden. Zij moeten volgens de richtlijnen namelijk meer of minder van bepaalde mineralen, spoorelementen, zware metalen en gassen in het water zitten voor de speciale samenstelling en smaak. Bronwater mag wel vervoerd worden voordat het in de fles gaat. Bronwater moet ook voldoen aan dezelfde eisen waaraan kraanwater moet voldoen.

De prijs van water

Elke gemeente mag de prijs van leidingwater zelf bepalen mits deze wordt goedgekeurd door het Ministerie van Buitenlandse zaken. De prijs van water wordt bepaald door verschillende aspecten: - De prospectiewerken naar waterlagen - Het pompen - De behandeling - Het vervoer - De opslag - De distributie - Het lozen - Het zuiveren - Het onderhoud - De afschrijving van materieel Op dit moment is het zo dat je voor 1000 liter water tussen de € 1,21 en €2,10 betaalt, afhankelijk in welke gemeente je dus woont. Gemiddeld betaal je ongeveer €1,78 voor een 1,5 liter fles mineraalwater. Hiermee is kraanwater zo’n 400 tot 1000 keer goedkoper dan fleswater. Terwijl kraanwater vaak nog beter gezuiverd is ook. Met al het geld dat we jaarlijks uitgeven aan flessenwater zou een groot gedeelte van het wereldwijde watertekort kunnen worden opgelost.

Voor- en nadelen van leiding- en flessenwater

Een van de grootste voordelen van leidingwater is dat het goedkoper is. Verder is het eigenlijk beter gezuiverd dan mineraalwater en is het altijd beschikbaar. Ook zit er in leidingwater fluor dat ervoor zorgt dat cariës wordt voorkomen. Nadelen van leidingwater zijn dingen als het risico van lood in oude waterleidingen en de mogelijke aanwezigheid van nitraten die niet goed zijn voor baby’s. Verder kan het een chloor smaak hebben en er melkachtig uitzien. Ook kan er aarde inzitten die in de leidingen zijn gekomen bij werkzaamheden, maar deze kans is zo klein dat het eigenlijk geen nadeel is om rekening mee te houden. Ook flessenwater heeft zijn voor- en nadelen. Bij flessenwater is het namelijk zo dat er geen geur en kleurstoffen zijn toegevoegd, zoals chloor, waardoor je er dus zeker van kan zijn dat het een neutrale smaak heeft. Dit maakt het zeer aanbevolen voor baby’s en zwangere vrouwen. Flessenwater is ook handig omdat het vervoerbaar is en sommige mensen geloven dat het genezende effecten heeft omdat het komt van geneeskrachtige wateren. Maar ook flessenwater heeft zijn nadelen. Zo is het vele malen duurder en is er minder makkelijk toegang tot dan leidingwater. Ook is het erg zwaar om te vervoeren en erg milieu vervuilend aangezien het getransporteerd moet worden en het water vaak in plasticflessen wordt gestopt die niet recyclebaar zijn.

Conclusie

Wat moeten we nu drinken? Die keus is volledig aan jou! Gelukkig worden aan beide soorten water hoge eisen gesteld en mag water niet zomaar drinkwater worden genoemd. Verstandig is om na te gaan dat water zuiveren veel tijd, stoffen en geld kost. Zonde om dus zomaar door te spoelen. De conclusie is dan ook dat leidingwater en flessenwater beide garant staan voor een hoge kwaliteit in verband met de controles die hierop worden gedaan. Voor eenzelfde kwaliteit biedt leidingwater het voordeel veel goedkoper te zijn, wat doorslaggevend kan zijn voor de verbruikers. Verder is leidingwater ook milieuvriendelijker, wat een belangrijk voordeel is met het oog op de duurzame ontwikkeling. Toch kent het marktaandeel water in flessen een gestage groei, bijvoorbeeld omdat er veel reclamecampagnes voor worden gemaakt. Ook is dit water een aanrader voor baby’s en zwangere vrouwen vanwege het feit dat er geen bijvoorbeeld geen chloor aan wordt toegevoegd. Toch is er geen watersoort die expliciet gezonder , de soorten komen gewoon ergens ander vandaan en hebben elk hun eigen kenmerken. Drink dus vooral wat jou het beste uitkomt.