ANW Pages:Stijging zeespiegel toekomst
Tal van kustgebieden worden bedreigd.
De zeespiegel blijft maar stijgen, en de gevolgen zijn overal merkbaar. Zo blijkt dat in meerdere landen er te weinig bescherming is waardoor de landen zullen gaan overstromen, zoals dat onlangs is gebeurd in Bangladesh. Dit is alleen niet het geval in Nederland. Ondanks dat een groot deel van de oppervlakte van dit land zich altijd aal onder het zeeniveau bevond. Dankzij een ingenieus en duur dijkensysteem kwam het niet onder water te staan. 1
Als het zeeniveau in Bangladesh met 1 meter zou stijgen, zal ongeveer 40% van het land overstromen. Meer dan 10 miljoen mensen zullen hier dan onder lijden. Bangladesh en Nederland zijn dan wel even kwetsbaar voor de zee, toch zijn er enorme verschillen in de technische, financiële en humanitaire middelen die deze landen kunnen inzetten om de dreiging van het stijgende zeeniveau het hoofd te bieden. In Nederland wordt al eeuwen lang gevochten tegen zeespiegel en hebben dus de schade kunnen beperken, terwijl de inwoners van Bangladesh overgelaten worden aan de wetten der natuur.
Dit geldt eveneens voor tal van andere ontwikkelingslanden. 40% van de wereldbevolking woont op minder dan 90 km van de kust. Kuststeden zijn vaak overbevolkt omwille van hun sterke economische aantrekkingskracht (haven, transport, industrie, toerisme). Als er niet snel actie wordt ondernomen zullen in zeer korte tijd veel meer landen onderstromen en zal de een groot aantal mensen in gevaar komen. Deze steden met een bevolking van meer dan 10 miljoen inwoners, komen zwaar in de problemen omdat het zeeniveau ondertussen met één meter is gestegen: Tokio (Japan), Sjanghai (China), Jakarta (Indonesië), Caïro (Egypte), Lagos (Nigeria), New York en Los Angèles (VS), Rio de Janeiro (Brazilië) en Buenos Aires (Argentinië).
De zeespiegel is in de laatste eeuw gestegen, nu is het stijgen en dalen van de zeespiegel is op zich niet erg, het gebeurd al miljoenen jaren. In periodes wanneer er weinig ijs op aarde is, zal de zeespiegel hoog liggen,als er een ijstijd gaande is, zal de zeespiegel veel lager zijn(100 meter). Dit wordt onder andere beïnvloedt door temperatuur, als de temperatuur over een langdurige periode stijgt, zal de zeespiegel ook gelijkmatig stijgen. Alleen is dit nu een probleem geworden aangezien de zeespiegel sinds het begin van de 21ste eeuw veel sneller is gaan stijgen, dit kwam onder andere door een broeikaseffect dat werd versterkt door het toenemend gebruik van milieuonvriendelijke stoffen, zoals CO2. De mens heeft zichzelf hierdoor heel erg in de nesten gewerkt, aangezien er pas veel te laat aan een oplossing werd gedacht.
In de afgelopen 100 jaar waren er meerdere factoren die hebben bijgedragen aan het stijgen van de zeespiegel:
- De uitzetting van het zeewater
- Het smelten van gletsjers en kleine ijskappen
- Toenemende sneeuwval op Antarctica
- Afbrokkelling aan de randen van de Groenlandse en de West-Antarctische ijskap
- Minder opslag van water op land.
Gevolgen op lange termijn
Het is belangrijk om te denken aan de situatie over 100 jaar. Er is geschat dat de zeespiegel in 2020 1 meter is gestegen. Vele organisaties kijken nu naar manieren om de problemen die als gevolg komen van de verwachtte waterstijging te verhelpen. Momenteel besteed Nederland 600 miljoen per jaar aan het verdedigen van de kusten. Dit lijkt veel, maar dit is maar 0,15 % van het bruto nationaal product. Of dit genoeg is, is nog maar de vraag. Bij serieuze overstromingen kunnen de kosten snel 5 keer zo groot worden. In 2010 is ook het Deltaplan ingevoerd, waaraan 900 miljoen euro is besteden.2
Hoe de zeespiegelstijging te voorkomen is de oplossing al jaren bekend, namelijk door het broeikaseffect te remmen. In 1997 is hiervoor het Kyoto-protocol opgesteld. Dit verdrag wordt echter slecht nageleefd door de grote industrie landen als de Verenigde Staten, China, Rusland, Japan en Canada. Hierdoor is de stijging van de zeespiegel tot heden niet geremd.
Er zijn nu verschillende mogelijkheden om dit probleem te bestrijden. Het versterken van dijken is het belangrijkst, hoewel dit wel een oplossing is voor de korte termijn. Ook het versterken van de kust door zandsuppletie, een proces waarbij stranden verbreed of verlengt worden door het toevoeren van sediment, meestal bestaande uit zand, is van belang
Dit is echter een blijvend probleem, dus moet er ook worden gedacht aan maatregelen op lange termijn.4 Voorbeelden zijn het verzorgen van de landbouw en levensvoorzieningen. De bodemvochtigheid zal afnemen, de temperatuur zal namelijk gemiddeld toenemen als gevolg van het broeikaseffect. Hierom moet er gewerkt worden aan landbouw aangepast op droge gronden of juist op het water. Ook moet er bij het bouwen en verbouwen van huizen gedacht worden aan deze verwachtte omstandigheden. Zo moeten gebouwen voorbereid zijn op dijkdoorbraken en de verwachtte drogere gronden. Ook moet de transportsector zich voorbereiden op deze veranderingen, bijvoorbeeld door transport over water op korte afstanden toegankelijker te maken. Verschillende luchthavens liggen op gebieden die gevaar lopen bij overstromingen, deze gebieden moet zich dus beter beschermen. Mogelijkheden zijn het verplaatsen van de luchthaven, alleen zal dit erg veel gaan kosten. Goedkopere oplossingen zijn dijken bouwen of investeren in een dichtstbijzijnde luchthaven.
Ook moet er worden gedacht aan het drinkwater, het zoute kwel, dit is grondwater dat onder druk aan de oppervlakte komt uit de bodem, en dit zorgt voor verzilting. Dit is het zouter worden van het drinkwater. Dit water moet dus beter worden verontreinigd zodat het nog geschikt is als drinkwater.5
Welke landen zijn slachtoffer?
We zullen delen van de eilandengroepen Tuvalu, Micronesië, Palau, Salomonseilanden, de Seychellen en de Malediven de afgelopen 75 jaar gaan zien verdwijnen. De meeste eilanden zullen onbewoonbaar worden en het aantal klimaatvluchtelingen zal de komende decennia razendsnel stijgen. Veel van deze vluchtelingen zullen plek vinden in Australië en Japan.
Delen van arme landen uit Azië lopen het grootste gevaar, veel van deze landen hebben dichtbevolkte eilanden die net boven de zeespiegel leven, denk hierbij aan Indonesië en Papoea-Nieuw-Guinea. Er zijn maar enkele landen die bereid zijn om hulp te bieden. Duitsland en Japan hebben in 2083 de globale instantie voor klimaatvluchtelingen (GBCS) opgericht, die geld beschikbaar maakt voor het opvangen van de vluchtelingen en voor hun levensvoorzieningen beschikbaar maken. Nederland heeft de afgelopen tientallen jaren meerdere landen beveiligd tegen de zeespiegel door het aanleggen van deltawerken en dijken. Vooral in China, Taiwan, de Verenigde Staten en Australië. Omdat de zeespiegel de komende eeuw niet zal stoppen met stijgen moeten Nederland samen met de GBSC de armere landen en de overgebleven bewoonde eilanden in de Grote Oceaan, beschermen en/of evacueren.
Als er niks gedaan word zullen deze eilanden dus verdwijnen, ook bewoonde delen van de eilandgroepen Kiribati, de Seychellen, Palau, Tuvalu, Micronesië, de Solomon Eilanden ook veel kleine eilanden in de zeeën bij China, Indonesië, India en Japan. Hoogstwaarschijnlijk zal het zal de zakkende kustlijn van Louisiana (VS) als eerst aan de beurt zijn. New Orleans is reeds beveiligd met waterwerken en grondversteviging maar het gebied rond de stad is vrijwel onbewoonbaar geworden door de constante overstromingen en het toenemende gevaar op orkanen. Ook de dijken van Miami zullen niet langer veileigheid bieden, en het recent verdwijnen van het Nationaal Park “Everglades” is voor veel mensen een push-factor om de stad te verlaten en richting het Noorden te trekken, weg van de afbrokkelende kust. 3
Ook China zal binnen een aantal decennia hetzelfde probleem ondervinden. Shanghai, Hong Kong, Kanton en Tianjin zijn miljoenensteden die bij een stijgende zeespiegel vrijwel direct een groot probleem krijgen. Hoewel China deze steden heeft beveiligd met Nederlandse waterwerken en dijken, zijn deze de afgelopen 30 jaar flink verouderd. Ze staan onder grote druk en door de vergrote kans op stormen zal er snel iets moeten worden ondernomen door de chinese regering. Steden langs de kust lopen momenteel het grootste gevaar, en zullen dan ook het belangrijkste slachtoffer worden in de komende eeuw. Het is dus niet de vraag wanneer het volgende drama zal plaatsvinden, maar hoeveel slachtoffers in er de getroffen stad wonen?
Bronvermelding
1: Stefan Rahmstorf, A new view on sea level rise, Nature Reports Climate Change,6 April 2010. http://www.nature.com/climate/2010/1004/full/climate.2010.29.html#B3
2 https://nl.wikipedia.org/wiki/Deltawerken
3 Chris Mooney, Why the U.S. East Coast could be a major ‘hotspot’ for rising seas,1 Februari 2016 https://www.washingtonpost.com/news/energy-environment/wp/2016/02/01/why-the-u-s-east-coast-could-be-a-major-hotspot-for-sea-level-rise/
4: Auteur onbekend, Adaptive Stategies - Sea level rise, Department of Meteorology of Pennstate, datum onbekend (https://www.e-education.psu.edu/meteo469/node/220, geraadpleegd op 15-6-2016)
5: Adiël Klompmaker, Vijf meter zeepiegelstijging, en dan?, in: Kennislink, 18 oktober 2012 (Op http://www.kennislink.nl/publicaties/vijf-meter-zeespiegelstijging-en-dan, geraadpleegd op 15-6-2016)